રાજ્યમાં લગભગ પચાસ હજારથી વધુ BLO કાર્યરત છે જેમાં મોટાભાગના શિક્ષકો છે, અને SIR કામગીરીનો ભાર મહિલાઓ સહિત શિક્ષકો પર ઘણો ભારે પડી રહ્યો છે.
ગીર સોમનાથના કોડીનારમાં પ્રાથમિક શાળાના શિક્ષક અરવિંદભાઈ વાઢેરે આત્મહત્યા કરી .
અમદાવાદ શાળાના પ્રિન્સિપલ સહિત અન્ય BLO કર્મચારીઓ પણ ભાર હેઠળ કહી રહયા છે.
(મધ્યપ્રદેશ, રાજસ્થાન, કેરળ)માં પણ SIRના ભારણને કારણે થયેલા સ્વયંપ્રતિઘાતો અને મોતોની શ્રેણીનો ભાગ છે.
રાજ્યના શિક્ષણ જગતને હચમચાવી નાખતી ચોંકાવનારી ઘટના ગીર સોમનાથ જિલ્લાના કોડીનારમાં સામે આવી છે. ચૂંટણીલક્ષી કામગીરી અને મતદાર યાદી સુધારણા કાર્યક્રમ (SIR)ના અસહ્ય ભારણને કારણે આજે (21 નવેમ્બર) એક શિક્ષકે જીવન ટૂંકાવી લીધું છે.
કોડીનાર તાલુકાના દેવળી ગામના વતની અને છારા કન્યા પ્રાથમિક શાળામાં ફરજ બજાવતા શિક્ષક અરવિંદભાઈ વાઢેરે આત્મહત્યા કરી છે. ઘટના સ્થળેથી મળેલી સુસાઇડ નોટમાં અરવિંદભાઈએ લખ્યું કે SIRની કામગીરીમાં સતત વધતા તણાવ અને દબાણને કારણે તેઓ આ પગલું લેવા મજબૂર થયા.
શિક્ષણ વિભાગના જાળમાં વર્ષ 2010થી જોડાયેલા અરવિંદભાઈ હાલમાં BLO (બુથ લેવલ ઓફિસર) તરીકે ફરજ બજાવતા હતા. તેમણે નોટમાં સ્પષ્ટ લખ્યું છે કે “હું શિક્ષક છું, પણ છેલ્લા દિવસોમાં ભણાવવાને બદલે મતદાર યાદી સુધારતા સુધારતા કંટાળી ગયો છું.”ત્રણ જ દિવસમાં બીજો શિક્ષક મોતને ભેટ્યા નોંધનીય છે કે રાજ્યમાં માત્ર ત્રણ જ દિવસમાં BLOની કામગીરીના તણાવને લીધે શિક્ષકનાં મોતની આ બીજી ઘટના છે.
થોડા દિવસો અગાઉ કપડવંજમાં રમેશ પરમાર નામના શિક્ષકનું હાર્ટ એટેકથી અવસાન થયું હતું, જે પણ BLO કામગીરી દરમિયાન થયું હતું.આ પરિસ્થિતિએ શિક્ષક સંઘોને ઉગ્ર વિરોધ માટે પ્રેરિત કર્યા છે. BLOની કામગીરી દરમિયાન શિક્ષકો પર જોતરાતું અતિશય કાર્ય ભાર અને માનસિક તણાવ હવે જીવલેણ સાબિત થઈ રહ્યું છે તેવી ફરિયાદો વધી રહી છે.
શિક્ષણ મંત્રીએ આપ્યું નિવેદનશિક્ષણ મંત્રી પ્રદ્યુમન વાજાએ આ ઘટનાની ગંભીરતા સ્વીકારી અને કહ્યું કે મામલાની જાત તપાસ કરાશે તથા જો કોઈ અધિકારી અથવા તંત્ર જવાબદાર થઈ જણાશે તો યોગ્ય કાર્યવાહી થશે. મંત્રીએ મૃતક શિક્ષકના પરિવારને સંતાપ વ્યક્ત કર્યો અને પરિવારને મળવા કોડીનાર રવાના થયા.
શિક્ષક સંઘોની ઉગ્ર માંગણીઅખિલ ભારતીય રાષ્ટ્રીય શિક્ષક મહા સંઘના પ્રદેશ અધ્યક્ષ મિતેષ ભટ્ટે મુખ્યમંત્રીને આવેદનપત્ર આપી મૃતક શિક્ષકના પરિવારને રૂ. એક કરોડની સહાય તથા જવાબદાર અધિકારીઓ સામે કડક પગલાં લેવાની માંગણી કરી છે.રાજ્ય પ્રાથમિક શિક્ષક સંઘ અને અન્ય સંગઠનોનું કહેવું છે કે લગભગ 95 ટકાથી વધુ પ્રાથમિક શિક્ષકો BLO તરીકે ફરજ બજાવતા હોવાથી સવારે 8થી રાતના 8 સુધી શિક્ષણ સિવાયની કામગીરીમાં જોતરાઈ રહ્યા છે. પરિણામે શૈક્ષણિક ગુણવત્તા સતત ઘટી રહી છે.
સંઘોએ મહિલા શિક્ષકોને BLOની ફરજમાંથી મુક્તિ આપવાની સાથે અન્ય 12 શાસકીય કેડરના કર્મચારીઓને આ કામગીરી સોંપવાનો પણ આગ્રહ વ્યક્ત કર્યો છે.રાજકીય પ્રતિસાદકોંગ્રેસના પ્રદેશ પ્રમુખ અમિત ચાવડાએ આ મુદ્દે સરકાર પર આક્ષેપ કરતાં કહ્યું કે, BLOની કામગીરીના દબાણ હેઠળ આત્મહત્યા જેવી ઘટનાઓ જણાતી હોવા છતાં સરકાર મૌન છે. તેમણે કહ્યું કે “સરકાર BLOનો ઉપયોગ રાજકીય એજન્ડા માટે કરી રહી છે, જે અસહ્ય ત્રાસમાં ફેરવાઈ રહ્યો છે.”રાજકોટમાં કોંગ્રેસ નેતા ઈન્દ્રનીલ રાજ્યગુરુએ પણ આક્ષેપ કર્યો કે ભાજપ ઉતાવળે મતદાર યાદી તૈયાર કરાવી રહી છે, જેથી ગેરરીતિથી ચૂંટણીમાં ફાયદો ઉઠાવી શકાય.
દેશવ્યાપી ચેતવણીમાત્ર ગુજરાતમાં જ નહીં, પરંતુ મધ્યપ્રદેશ, રાજસ્થાન અને કેરળ જેવા રાજ્યોમાં પણ BLOની કામગીરીના ભારણને કારણે આત્મહત્યા અને હાર્ટ એટેકના કિસ્સાઓ નોંધાયા છે. રાજસ્થાનના એક કિસ્સામાં અધિકારીઓની ધમકીનું ઉલ્લેખ પણ સુસાઇડ નોટમાં મળ્યો હતો.
વિશેષજ્ઞો મતે આ ઘટના તંત્રના અતિશય બિન-શૈક્ષણિક દબાણની ખતરનાક અસર બતાવે છે. શિક્ષકો પર ચૂંટણીલક્ષી કામગીરીનું બોજો ઓછું કરી તેમને તેમના મૂળ શિક્ષણ કાર્યોમાં એકાગ્ર થવા દેવાનો સમય હવે આવી ગયો છે.