વડોદરા: 🐊મગરોના નિવાસસ્થાન તરીકે જાણીતી વિશ્વામિત્રી નદીનું વધતું પ્રદૂષણ હવે શહેર માટે એક ગંભીર ચિંતાનો વિષય બન્યું છે. નેશનલ ગ્રીન ટ્રિબ્યુનલ (NGT) દ્વારા ગુજરાતની દૂષિત નદીઓની યાદીમાં વિશ્વામિત્રીને છઠ્ઠા સ્થાને મૂકવામાં આવતાં, વડોદરા મહાનગર પાલિકા (VMC) દ્વારા નદી શુદ્ધિકરણની કામગીરીને યુદ્ધના ધોરણે ગતિ આપવામાં આવી છે.
📉 પ્રદૂષણનું ગંભીર સ્તર
VMC સ્ટેન્ડિંગ કમિટીના ચેરમેન ડૉ. શીતલ મિસ્ત્રીના જણાવ્યા અનુસાર, વર્ષ ૨૦૨૨-૨૩ દરમિયાન નદીનું બાયોલોજિકલ ઓક્સિજન ડિમાન્ડ (BOD) સ્તર ૩૦ નોંધાયું હતું, જે નદીના જળમાં પ્રદૂષણની ગંભીરતા દર્શાવે છે. આ સ્થિતિમાં સુધારો લાવવા માટે પાલિકા છેલ્લા બે વર્ષથી સતત પ્રયત્નશીલ છે.
🛑 તબક્કો ૧: પ્રદૂષિત પાણી અટકાવવામાં સફળતા
પાલિકાએ વિશાળ સ્તરે કામગીરી હાથ ધરીને પ્રથમ તબક્કામાં મહત્ત્વપૂર્ણ સફળતા મેળવી છે:
કુલ ખર્ચ: પ્રથમ તબક્કામાં ₹૧૯૫ કરોડનો ખર્ચ કરવામાં આવ્યો.
ઓળખ: નદીમાં સીધું ગંદુ પાણી જતું હોય તેવા ૨૩ સ્થળોની ઓળખ કરવામાં આવી.
રોકથામ: તમામ ૨૩ સ્થળોએથી મલિનજળ નદીમાં જતું અટકાવવામાં આવ્યું છે.
બચત: આ કામગીરીથી પ્રતિદિન કુલ ૯૦ MLD (મિલિયન લિટર પ્રતિ દિવસ) મલિનજળ વિશ્વામિત્રી નદી સુધી પહોંચતું રોકી દેવામાં આવ્યું છે, જે નદીના સ્વાસ્થ્ય માટે એક મોટું અને મહત્ત્વપૂર્ણ પગલું છે.
🏭 તબક્કો ૨: STPનું આધુનિકીકરણ
નદીને સંપૂર્ણપણે શુદ્ધ બનાવવા માટે માત્ર ગંદુ પાણી અટકાવવું પૂરતું નથી. તેથી, પાલિકાએ શહેરમાં હાલ કાર્યરત જૂની ટેકનોલોજીવાળા સીવરેજ ટ્રીટમેન્ટ પ્લાન્ટ્સ (STP) ને આધુનિક બનાવવાની યોજના બનાવી છે:
આયોજન: આધુનિક ટેકનોલોજીથી STPને અપગ્રેડ કરવા માટે પાલિકા દ્વારા આશરે ₹૩૦૦ કરોડનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે.
લક્ષ્ય: આ આધુનિકીકરણ દ્વારા ગંદા પાણીને ઉચ્ચ સ્તરે ટ્રીટ કરી, નદીમાં છોડવામાં આવતા પાણીની ગુણવત્તામાં નોંધપાત્ર સુધારો લાવવાનું લક્ષ્ય છે.
👉પાલિકા દ્વારા વિશ્વાસ વ્યક્ત કરવામાં આવ્યો છે કે આ તમામ પ્રયાસો દ્વારા આવનારા સમયમાં વિશ્વામિત્રી નદીને સંપૂર્ણપણે શુદ્ધ અને પ્રદૂષણમુક્ત બનાવી શકાશે.