એક તરફ સરકાર વિકસિત ભારત અને ગ્રામીણ વિકાસની વાતો કરે છે, ત્યારે બીજી તરફ ગુજરાતના જ એક આદિવાસી વિસ્તારમાંથી શરમજનક અને હૃદયદ્રાવક ઘટના સામે આવી છે. છોટાઉદેપુર જિલ્લાના નસવાડી તાલુકામાં રસ્તાઓના અભાવે એક સગર્ભા મહિલાને પરિવારજનો દ્વારા ઝોળીમાં ઊંચકીને હોસ્પિટલ સુધી પહોંચાડવાની ફરજ પડી હતી. આ ઘટનાએ ફરી એકવાર ગ્રામીણ વિસ્તારોમાં માળખાકીય સુવિધાઓની પોલ ખોલી છે.
❓શું હતી સમગ્ર ઘટના?
નસવાડી તાલુકાના કુપ્પા ગામની રસીલાબેન ડુંગરાભીલને પ્રસુતિની પીડા ઉપડતાં પરિવારજનોએ 108 એમ્બ્યુલન્સને ફોન કર્યો. પરંતુ, કુપ્પાથી સાંકડીબારી સુધીનો આશરે ત્રણ કિલોમીટરનો રસ્તો એટલો કાચો અને દુર્ગમ છે કે એમ્બ્યુલન્સ ગામ સુધી પહોંચી શકી નહીં. મજબૂર બનેલા પરિવારે તાત્કાલિક એક ઝોળી બનાવી, જેમાં રસીલાબેનને સુવડાવીને ખભે ઊંચકીને ત્રણ કિલોમીટર પગપાળા સાંકડીબારી ગામ સુધી લઈ ગયા.
🚑 આરોગ્ય સેવાની કથળી ગયેલી હાલત:
સાંકડીબારી ગામે રાહ જોઈ રહેલી 108 એમ્બ્યુલન્સમાં સગર્ભાને સોંપવામાં આવ્યા બાદ તેમને દુગ્ધા પ્રાથમિક આરોગ્ય કેન્દ્ર (PHC) ખાતે લઈ જવામાં આવ્યા. જ્યાં સગર્ભાએ એક બાળકને જન્મ આપ્યો. જોકે, પ્રસુતિ બાદ માતા અને નવજાત શિશુને વધુ સારવાર અર્થે નસવાડી સામુદાયિક આરોગ્ય કેન્દ્ર (CHC) ખાતે રીફર કરવામાં આવ્યા હતા. હાલ બંનેની તબિયત સ્વસ્થ હોવાનું જાણવા મળ્યું છે, પરંતુ આ ઘટનાએ આરોગ્ય સેવાઓની પહોંચ પર ગંભીર સવાલો ઉભા કર્યા છે.
⚠️ 13 કરોડના ખર્ચે પાકા રસ્તાની દરખાસ્ત
જ્યારે નસવાડી પંચાયત આર.એન્ડ.બી. વિભાગમાંથી મળતી માહિતી મુજબ, આ કાચા રસ્તાને પાકો બનાવવા માટે 13 કરોડ રૂપિયાની દરખાસ્ત કરવામાં આવી છે. સરકાર દ્વારા આ રસ્તો મંજૂર કરવામાં આવ્યા બાદ નવો રસ્તો બનશે. જોકે, અંતરિયાળ વિસ્તારના લોકોની આ હાડમારીનો અંત ક્યારે આવશે તે તો સમય જ બતાવશે.
🛑 સરકારના વિકાસના દાવા પોકળ?
પરિવારના સભ્ય રીપેસભાઈ ડુંગરાભીલે જણાવ્યું હતું કે, “મારી ભાભીને પ્રસુતિનો દુખાવો ઉપડતાં અમે તેમને ઝોળીમાં ઊંચકીને ત્રણ કિલોમીટર સુધી ચાલીને 108 સુધી પહોંચ્યા હતા. સરકાર વહેલી તકે અમારા ગામનો પાકો રસ્તો બનાવે તો સારું.” આ ઘટના સ્પષ્ટ દર્શાવે છે કે આઝાદીના દાયકાઓ વીતી ગયા હોવા છતાં, હજુ પણ ગુજરાતના આદિવાસી વિસ્તારોમાં રોડ-રસ્તા જેવી પ્રાથમિક સુવિધાઓનો અભાવ છે. સરકારના “વિકસિત ગુજરાત”ના દાવાઓ આવા ગામડાઓમાં પોકળ સાબિત થઈ રહ્યા છે, જ્યાં આધુનિક સુવિધાઓ ફક્ત કાગળ પર જ અસ્તિત્વ ધરાવે છે. શું આવા ગામડાઓ સુધી ક્યારેય વિકાસ પહોંચશે ખરો? તે એક મોટો સવાલ છે.