📰 સરકારે રાજ્યસભામાં માહિતી આપી છે કે અત્યાર સુધીમાં 6000 થી વધુ માન્ય સ્ટાર્ટઅપ્સ બંધ થયા છે, જોકે સાથે જ ભારતીય સ્ટાર્ટઅપ ઇકોસિસ્ટમ માળખાકીય રીતે સ્થિર હોવાનું જણાવ્યું છે.
📌સ્ટાર્ટઅપ બંધ થવા અંગેના મુખ્ય આંકડાઓ:
અત્યાર સુધીમાં બંધ થયેલા 6000 થી વધુ માન્ય સ્ટાર્ટઅપ્સ પૈકી, મહારાષ્ટ્ર માં સૌથી વધુ સ્ટાર્ટઅપ્સ બંધ થયા છે:
- મહારાષ્ટ્ર: 1200
- કર્ણાટક: 845
- દિલ્હી: 737
- ઉત્તર પ્રદેશ: 598
- તેલંગાણા: 368
- ગુજરાત: 348
- તમિલનાડુ: 338
- હરિયાણા: 306
- કેરળ: 241
- રાજસ્થાન: 211
👉 નોંધ: દક્ષિણ અને પશ્ચિમી રાજ્યોમાં મળીને મોટાભાગે સ્ટાર્ટઅપ્સ બંધ થયા છે. નાના રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં આ સંખ્યા ઓછી છે (જેમ કે મિઝોરમ અને આંદામાન અને નિકોબાર ટાપુઓમાં માત્ર ત્રણ-ત્રણ).
🛑 સ્ટાર્ટઅપ બંધ થવાના કારણો:
સરકારે જણાવ્યું છે કે સ્ટાર્ટઅપ્સ બંધ થવાના કારણો અનેક વ્યવસાયિક પરિબળોથી પ્રભાવિત છે, જેમાં આનો સમાવેશ થાય છે:
- બિઝનેસ મોડેલની કાર્યક્ષમતા
- બજારની માંગ સાથે સંરેખણ
- સ્થાનિક અને વૈશ્વિક આર્થિક પરિસ્થિતિઓ
- ઉત્પાદનો અને સેવાઓની પ્રકૃતિ
- ભંડોળ એકત્ર કરવાની ક્ષમતા
સરકારે ભારપૂર્વક જણાવ્યું કે બંધ થવામાં કોઈ પ્રણાલીગત વધારો જોવા મળ્યો નથી અને આ વલણ અસામાન્ય તકલીફ સૂચવતું નથી. વ્યવસાયિક એક્ઝિટ બજાર દળો અને કંપની-વિશિષ્ટ ગતિશીલતાથી પ્રભાવિત થાય છે, નહી કે સ્ટાર્ટઅપ ફ્રેમવર્કની પ્રણાલીગત નિષ્ફળતાથી.
💰 ક્રેડિટ ગેરંટી યોજના અને ભંડોળ:
ભારતીય સ્ટાર્ટઅપ ઇકોસિસ્ટમને ટેકો આપતા મુખ્ય પરિબળોમાંનું એક સ્ટાર્ટઅપ્સ માટેની ક્રેડિટ ગેરંટી યોજના છે, જેના હેઠળ ગેરંટીકૃત લોનનું મૂલ્ય ઝડપથી વધી રહ્યું છે:
- 2023: રૂ. 220.78 કરોડ
- 2025: રૂ.381.08 કરોડ
- 2025 (31 ઓક્ટોબર સુધી): રૂ. 153.5 કરોડ
ટોચના રાજ્યો (ગેરંટીકૃત ધિરાણ મૂલ્યની દ્રષ્ટિએ): મહારાષ્ટ્ર, કર્ણાટક, હરિયાણા, તમિલનાડુ અને પશ્ચિમ બંગાળ.
✨ તાજેતરનું ભંડોળ: આશાનો સંકેત
પ્રતિકુળ અહેવાલો વચ્ચે પણ, ભારતીય સ્ટાર્ટઅપ ક્ષેત્રએ ૧ ડિસેમ્બર અને 06 ડિસેમ્બર, 2025 ની વચ્ચે, 20 જેટલા સ્ટાર્ટઅપ્સે રોકાણકારો પાસેથી 345 મિલિયન ડોલરથી વધુનું ભંડોળ એકત્ર કર્યું છે.
ભંડોળ મેળવનાર મુખ્ય ક્ષેત્રો:
- કપડાં
- પ્રોપટેક
- ધિરાણ
- ઈલેકટ્રીક વ્હીકલ
- ડીપટેક
- હેલ્થકેર
- સ્પોર્ટ્સટેક
- AI
- એડટેક
- વેલ્થટેક
- ફિનટેક
👉આ આંકડો અગાઉના અઠવાડિયાના ભંડોળ (296 મિલિયન ડોલરથી વધુ) કરતા પણ વધુ છે, જે ભારતીય સ્ટાર્ટઅપ ઇકોસિસ્ટમમાં રોકાણકારોનો સતત વિશ્વાસ દર્શાવે છે.
