દેશની આર્થિક રાજધાની મુંબઈ હવે પ્રદૂષણના મામલે દિલ્હીની જેમ ‘ખરાબ’ અને ‘અત્યંત ખરાબ’ શ્રેણીમાં આવી ગયું છે. સ્થિતિની ગંભીરતાને જોતા, બૃહન્મુંબઈ મ્યુનિસિપલ કોર્પોરેશન (BMC) દ્વારા ગ્રેડેડ રિસ્પોન્સ એક્શન પ્લાન (GRAP)ના ચોથા તબક્કાની કડક પાબંદીઓ લાગુ કરવામાં આવી છે.
ચિંતાજનક વિસ્તારો અને AQI
- ગંભીર વિસ્તારો: મઝગાંવ, દેવનાર, મલાડ, બોરીવલી ઈસ્ટ, ચકાલા-અંધેરી ઈસ્ટ, નેવી નગર, પોવઈ અને મુલુંડ.
- વર્તમાન AQI: મુંબઈનો AQI 187 નોંધાયો છે, જે ‘અનહેલ્ધી’ (બિનઆરોગ્યપ્રદ) કેટેગરીમાં આવે છે.
BMC દ્વારા લેવાયેલા કડક પગલાં (GRAP-4 હેઠળ)
પ્રદૂષણ પર કાબૂ મેળવવા BMC એક્શન મોડમાં છે:
- બાંધકામ પર પ્રતિબંધ: GRAP-4 હેઠળ, તમામ નિર્માણ કાર્યો અને ધૂળ ઉડતી હોય તેવી અન્ય પ્રવૃત્તિઓ પર તાત્કાલિક અસરથી પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવ્યો છે.
- નોટિસ: લગભગ 50 બાંધકામ સાઇટ્સને કામ રોકવા અથવા સ્થગિત કરવા માટે નોટિસ ફટકારાઈ છે.
- ઉદ્યોગો માટે આદેશ: લઘુ ઉદ્યોગો, બેકરીઓ અને માર્બલ કટિંગ યુનિટ્સને ધૂળ પર નિયંત્રણ રાખવા માટે કડક આદેશ આપવામાં આવ્યા છે. નિયમભંગ કરનાર સામે કાર્યવાહીની ચેતવણી અપાઈ છે.
- ફ્લાઈંગ સ્ક્વોડ: ધૂળ પર નિયંત્રણ અને પ્રદૂષણ પર દેખરેખ રાખવા માટે દરેક વોર્ડમાં ફ્લાઈંગ સ્ક્વોડ ની નિમણૂક કરવામાં આવી છે.
વૈશ્વિક સ્તરે ભારતીય શહેરોની સ્થિતિ
- મુંબઈ: AQI 187 (‘અનહેલ્ધી’).
- બેંગલુરુ: AQI 118.
- કોલકાતા: સ્થિતિ વધુ ગંભીર, AQI 236 પર પહોંચ્યો.
- વૈશ્વિક ચિંતા: વિશ્વના 10 સૌથી વધુ પ્રદૂષિત શહેરોમાં ત્રણ શહેર ભારતના જ છે, જે દેશભરમાં પર્યાવરણીય સંકટની ગંભીરતા દર્શાવે છે.
